Hướng dẫn cách phân loại và xử lý rác thải y tế

Rác thải y tế là gì?

Rác thải y tế là các loại chất thải phát sinh từ các hoạt động y tế như bệnh viện, phòng khám, phòng thí nghiệm, trung tâm chăm sóc sức khỏe, nhà thuốc, cơ sở sản xuất y tế, và các cơ sở chăm sóc cá nhân. Rác thải y tế có thể bao gồm các vật dụng y tế như kim tiêm, băng gạc, bình tiêm, găng tay, bảo vệ tai mũi họng, vật liệu tiêu hao trong phòng mổ và các chất thải khác.

Rác thải, chất thải y tế đều có tính độc hại và cần được xử lý đúng cách để đảm bảo an toàn cho con người và môi trường. Do đó, việc phân loại và xử lý rác thải y tế là rất quan trọng.

Phân loại rác thải y tế là gì?

Phân loại rác thải y tế là quá trình chia các loại rác thải y tế thành các nhóm tương ứng với tính chất và cách xử lý của chúng. Các loại rác thải y tế thường được phân loại bao gồm:

• Chất thải y tế: kim tiêm, băng gạc, bình hóa chất, thuốc, vật dụng y tế bị hỏng, các loại chất thải bệnh phẩm như mô da người, bộ phận cơ thể người nhiễm bệnh…
• Chất thải thông thường: bao gồm các rác thải thông thường phát sinh trong quá trình sinh hoạt
• Chất thải hóa học: bao gồm các chất thải nguy hại/ không nguy hại formaldehyde,chất đường, amino axit, các hóa chất trong định hình, dung môi, trichlore ethylene hoặc hóa chất vô cơ, hữu cơ.
• Chất thải phóng xạ: bao gồm rác thải phóng xạ thể rắn, lỏng, khí được xử dụng trong phòng thí nghiệm, điều trị phóng xạ, lưu trữ chất phóng xạ..
• Các vật chứa có áp suất: bình khí dùng 1 lần, xylanh khí nén, can nước, bình CO2, O2, Gas..

Quá trình phân loại rác thải y tế thường được thực hiện tại các cơ sở y tế hoặc các cơ sở sản xuất thuốc và thiết bị y tế. Sau khi phân loại, các loại rác thải y tế này sẽ được đưa đến các bộ phận xử lý rác thải y tế để được xử lý đúng cách.

Việc phân loại rác thải y tế phải theo quy định Thông tư 20/2021/TT-BYT các nguyên tắc phân loại rác thải y tế được liệt kê chi tiết và rõ ràng.

Cách phân loại và xử lý rác thải y tế:

Việc phân loại và xử lý rác thải y tế đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho con người và môi trường. Dưới đây là một cách phân loại và xử lý rác thải y tế:

• Rác thải y tế phải được phân loại trước khi đưa vào thùng rác thải y tế.
• Rác thải y tế cần được xử lý ngay tại thời điểm phát sinh sử dụng đúng thiết bị lưu trữ chất thải theo quy định.
• Các chất thải trộn lẫn chất thải lây nhiễm được xử lý như chất thải lây nhiễm
• Sử dụng đúng màu thùng rác thải y tế theo quy định về màu sắc thùng đựng rác thải y tế

- Màu vàng: đựng chất thải lây nhiễm
- Màu đen: nơi chứa chất thải hóa học gây nguy hại hoặc chất thải phóng xạ
- Màu xanh: các chất thải thông thường
- Màu trắng: các loại rác thải có khả năng tái chế

• Các loại chất thải lây nhiễm cần phải xử lý ngay không để quá 1 tuần
• Chất thải thuộc nhóm bệnh phẩm phải được đốt hoặc chôn ngay

Các phương pháp xử lý rác thải y tế:

Hiện nay, có nhiều phương pháp để xử lý rác thải y tế. Tuy nhiên, không phải phương pháp nào cũng hiệu quả và an toàn. Dưới đây là một số phương pháp xử lý rác thải y tế phổ biến:

• Khử trùng: Phương pháp này sử dụng các chất khử trùng để tiêu diệt vi khuẩn và virus trong rác thải y tế. Tuy nhiên, phương pháp này không thể loại bỏ hoàn toàn các chất độc hại trong rác thải y tế.
• Tái chế: Phương pháp này sử dụng các kỹ thuật để tái chế rác thải y tế thành các vật liệu mới có thể sử dụng được. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi quy trình phức tạp và chi phí cao.
• Bỏ rác tại đất trống hoặc chôn lấp: Phương pháp này đơn giản và giá rẻ nhưng lại gây ô nhiễm môi trường và có thể lan truyền các bệnh truyền nhiễm.
• Chiếu xạ vi sóng: là phương pháp xử dụng sóng tần số để tiệt trùng. Phương pháp này đòi hỏi chi phí đầu tư vận hành cao.
• Đốt cháy rác thải y tế: Phương pháp này thường được sử dụng để xử lý rác thải y tế không tái chế được. Tuy nhiên, phương pháp này tạo ra khí thải độc hại và không gian chứa rác thải y tế đã qua xử lý có thể gây ô nhiễm môi trường. Đây là phương pháp phổ biến tại Việt Nam, sử dụng lò đốt rác thải y tế để đốt cháy chất thải, khí thải ra sẽ được qua một lớp xử lý khí trước khi được đưa ra ngoài môi trường.

Rác thải y tế và chất thải y tế là một vấn đề nghiêm trọng cần được xử lý đúng cách để đảm bảo an toàn cho con người và môi trường. Việc phân loại và xử lý rác thải y tế là rất quan trọng để giảm thiểu tác động của chúng đến môi trường và sức khỏe con người. Chúng ta cần tập trung vào việc sử dụng các phương pháp xử lý rác thải y tế hiệu quả và đúng cách để giữ gìn một môi trường sống trong lành cho xã hội cho cộng đồng.